Nữ Thần Công Lý – Chuẩn Mực Cho Luật Pháp và Công Bằng

Trong lịch sử phát triển của nhân loại, cán cân xuất hiện để phục vụ cho việc đo lường khối lượng hàng hóa. Trước đó, cân nặng của hàng hóa được xác định dựa vào việc phỏng đoán, ước lượng.

Về cấu tạo, cán cân công lý được xây dựng với hình tượng 2 đĩa cân đặt (hoặc treo) trên 1 cán cân, trọng tâm cân bằng của cán cân đặt trên 1 giá đỡ. Các họa tiết trang trí và hình dạng của cán cân công lý về sau này có nhiều biến thể. (Ví dụ: Trên logo của Tòa án nhân dân, giá đỡ và cán cân được cách điệu và đồng bộ với hình tượng thanh kiếm; Logo của Trường Đại học Luật Hà Nội thì cách điệu giá đỡ thành hình tượng ngọn đuốc, v.v.)

Tuy nhiên, dù thể hiện ở hình tượng nào thì cán cân công lý cũng tuân theo nguyên lý một nguyên lý hoạt động. Với trọng tâm ở giữa, giá trị của 2 vật đặt trên 2 đĩa cân phải bằng nhau thì mới giữ cho cán cân được ngang bằng.

Nhiệm vụ của người cầm cân công lý cũng là suy xét, mọi quyết định đưa ra đều phải đảm bảo công lý được cân bằng, không thiên lệch.

Vì vậy, biểu tượng cán cân công lý tượng trưng cho sự suy xét cẩn trọng và công bằng, nghiêm minh, không thiên vị dựa trên cơ sở tình tiết, chứng cứ của vụ việc.

Đây là biểu tượng cho sức mạnh của quyền uy, cưỡng chế khi cần thiết để giúp bảo đảm cho công lý phải được thực thi. Ngoài ra, còn có ý kiến cho rằng thanh kiếm là tượng trưng cho khả năng tìm ra sự thật giữa những điều dối trá, rằng công lý sẽ không có sự thỏa hiệp.

Dải băng bịt mắt được giải thích là tượng trưng cho sự vô tư, khách quan. Khi phán xét, công lý không bị ảnh hưởng bởi áp lực ngoại cảnh hay không chịu sự tác động, áp đặt từ bất kỳ thế lực nào.

Trên thế giới vẫn tồn tại hình tượng Nữ thần Công lý không bị bịt mắt, lời giải thích được cho rằng với quyền năng độc lập của mình thì ngài không cần phải bịt mắt vẫn tránh được sự tác động của các yếu tố ngoại cảnh và đảm bảo được công bằng, vô tư.

Trong văn hóa của nhiều nước trên thế giới thì loại rắn tượng trưng cho tội ác.

Đặc biệt trong Kinh Thánh, hình ảnh loài rắn không bao giờ là tốt. Nó tượng trưng cho lời nói dối, lừa gạt, độc địa, lời nói tàn độc hãm hại, tính tình quỷ quyệt, hiểm độc, nếu nằm chiêm bao thấy con rắn thì là sự cảnh báo trước phải cẩn thận về các âm mưu hiểm độc hay sự tấn công độc địa của hạng người có lòng dạ xảo quyệt.

Vì vậy, khi xây dựng hình tượng nữ thần công lý, việc con rắn bị giẫm đạp dưới chân nữ thần tượng trưng cho uy quyền của công lý. Tội ác, cái xấu, sự lừa dối hay những âm mưu hiểm độc cũng không thể lọt lưới công lý, và phải luôn bị trừng trị thích đáng.